Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ)

Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ) συμβαίνει όταν το όξινο περιεχόμενο του στομάχου επιστρέφει προς το κατώτερο τμήμα του οισοφάγου (του τροφικού σωλήνα που συνδέει τη στοματική κοιλότητα με το στομάχι). Οι περισσότεροι άνθρωποι, κατά διαστήματα, βιώνουν ενοχλήσεις λόγω μιας τέτοιας παλινδρόμησης· όμως, σε κάποιους τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται τόσο συχνά ώστε να επηρεάζουν τη ζωή τους. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η επαναφορά του όξινου περιεχομένου του στομάχου προς τον οισοφάγο αναστέλλεται από έναν μυϊκό δακτύλιο (σφιγκτήρα) στο κάτω άκρο του οισοφάγου που λειτουργεί ως μονόδρομη βαλβίδα. Η λειτουργία αυτού του κυκλοτερούς μυός μπορεί να επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, όπως κάποιες παθήσεις (διαφραγματοκήλη, νοσήματα του συνδετικού ιστού, π.χ. σκληρόδερμα), συνθήκες αυξημένης ενδοκοιλιακής πίεσης (παχυσαρκία, εγκυμοσύνη, καθυστερημένη κένωση του στομάχου, πλούσια ή νυχτερινά γεύματα), ορισμένα είδη τροφών (λιπαρά τρόφιμα, αλκοόλ, καφές), φάρμακα (ασπιρίνη, ανταγωνιστές διαύλων ασβεστίου), καθώς και χημικές ουσίες (κάπνισμα).

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης περιλαμβάνουν:

• αίσθημα καύσης πίσω από το στέρνο, ιδίως αμέσως μετά από ένα γεύμα ή όταν ο ασθενής είναι ξαπλωμένος
• θωρακικό άλγος
• δυσκαταποσία και
• μια αίσθηση όξινου υγρού ή «κόμπου» στο πίσω μέρος του φάρυγγα (αναγωγές)

Άτομα που εκδηλώνουν νυχτερινή γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση μπορεί ακόμα να εμφανίσουν:

• χρόνιο βήχα
• φλεγμονή των φωνητικών χορδών (λαρυγγίτιδα)
• επιδείνωση προϋπάρχοντος άσθματος
• ανήσυχο ύπνο

Αν παραμείνει χωρίς θεραπεία, η επίμονη παλινδρόμηση μπορεί να οδηγήσει σε:

• στένωση του οισοφάγου
• ανάπτυξη έλκους ή
• ενίοτε, εμφάνιση προκαρκινικών βλαβών (οισοφάγος Barret)

Διάγνωση

Η διάγνωση βασίζεται στη λήψη ενός λεπτομερούς ατομικού ιστορικού και στην κλινική εξέταση. Προκειμένου να αποκλειστούν άλλες παθήσεις που μπορεί να ευθύνονται για τη συμπτωματολογία σας και να επιβεβαιωθεί η διάγνωση, μπορεί να χρειαστεί περαιτέρω εργαστηριακός έλεγχος, ο οποίος περιλαμβάνει αιματολογικές εξετάσεις, οισοφαγογαστροσκόπηση, μανομετρία με παρακολούθηση του pH του οισοφάγου, και βαριούχο γεύμα (ακτινογραφία αντίθεσης, όπου ο εξεταζόμενος λαμβάνει από το στόμα υγρό που περιέχει ακτινοσκιερή ουσία, η οποία κατά την κατάποση επικαλύπτει το εσωτερικό κάλυμμα του οισοφάγου, καθιστώντας το έτσι ορατό στην ακτινογραφία).

Θεραπευτικές επιλογές

Στους περισσότερους ασθενείς με ήπια κλινική εικόνα, τα συμπτώματα μπορούν να βελτιωθούν με απλή προσαρμογή του τρόπου ζωής τους, αποφεύγοντας δηλαδή τους παράγοντες που μπορεί να επιδεινώσουν την παλινδρόμηση, όπως αυτοί περιγράφονται παραπάνω. Μπορεί, επίσης, να χρησιμοποιηθεί φαρμακευτική αγωγή που είτε εξουδετερώνει το γαστρικό οξύ, όπως το Gaviscon, είτε ελαττώνει ή αναστέλλει την έκκριση γαστρικού οξέος από τα κύτταρα του στομάχου. Σε ασθενείς με επίμονη και σοβαρή γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, σε ασθενείς που δεν επιθυμούν τη μακροχρόνια λήψη αντιόξινων, και σε ασθενείς με συνοδό διαφραγματοκήλης μπορεί να πραγματοποιηθεί λαπαροσκοπική θολοπλαστική. Σε κάθε περίπτωση, ο ιατρός θα συζητήσει μαζί σας την πλέον κατάλληλη θεραπευτική επιλογή.