Εκκολπωμάτωση

Η εκκολπωμάτωση αποτελεί μια πολύ συνηθισμένη πάθηση του παχέος εντέρου, ιδίως στον Δυτικό κόσμο. Προσβάλλει έναν στους δέκα ανθρώπους άνω των 40, και μέχρι το ήμισυ των ατόμων άνω των 65. Ως αιτία έχει ενοχοποιηθεί η διατροφή δυτικού τύπου με χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, η οποία οδηγεί σε παραγωγή σκληρών κοπράνων και ανάπτυξη υψηλών πιέσεων μέσα στον αυλό του παχέος εντέρου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία εκκολπωμάτων, δηλαδή μικρών παθολογικών σάκων στην εσωτερική επένδυση (βλεννογόνο) του εντέρου. Επιπρόσθετοι επιβαρυντικοί παράγοντες θεωρούνται η παχυσαρκία και η έλλειψη άσκησης.

Συμπτώματα

Σε αρκετές περιπτώσεις, η εκκολπωμάτωση είναι ασυμπτωματική. Σε άλλες, μπορεί να παρουσιάσει:

• αλλαγή στις εντερικές συνήθειες με πιο μαλακές ή πιο σκληρές κενώσεις,
• αιμορραγία από κάποιο εκκόλπωμα,
• κοιλιακό πόνο ή
• στένωση του εντέρου

Τα εκκολπώματα μπορεί ακόμα να μολυνθούν ή να φλεγμαίνουν (εκκολπωματίτιδα), εμφανίζοντας πυρετό και κοιλιακό πόνο. Η κατάσταση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε διάτρηση του εντέρου, με επακόλουθο σχηματισμό αποστήματος ή απελευθέρωση εντερικού περιεχομένου στο εσωτερικό της κοιλιάς, η οποία συνιστά επείγουσα κατάσταση. Σπανιότερα, αναπτύσσεται παθολογική επικοινωνία (συρίγγιο) μεταξύ εντέρου και ουροδόχου κύστης, κόλπου ή δέρματος.

Εργαστηριακός έλεγχος

Μετά τη λήψη του ιστορικού και την κλινική εξέταση, θα χρειαστούν εργαστηριακές εξετάσεις για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση και να αποκλειστούν άλλες πιθανές παθήσεις. Ο εργαστηριακός έλεγχος περιλαμβάνει αιματολογικές εξετάσεις, τεστ κυήσεως για τις γυναίκες και εξέταση κοπράνων. Η οριστική διάγνωση της εκκολπωματικής νόσου τίθεται με κολονοσκόπηση. Αν υπάρχει υποψία εκκολπωματίτιδας, θα χρειαστεί αξονική τομογραφία, ακολουθούμενη από κολονοσκόπηση λίγες εβδομάδες αργότερα, αφού έχει υποχωρήσει η οξεία φάση.

Θεραπεία

Η αντιμετώπιση της εκκολπωματικής νόσου εξαρτάται από τα συμπτώματα που προκαλεί. Οπωσδήποτε, η σωματική άσκηση σε συνδυασμό με δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες και αυξημένη πρόσληψη υγρών εμποδίζει την επιδείνωση της κλινικής εικόνας. Σε περιπτώσεις στις οποίες τα συμπτώματα επηρεάζουν την ποιότητα ζωής μπορεί να χρειαστεί χειρουργική θεραπεία με τη μορφή της εκτομής του πάσχοντος τμήματος του παχέος εντέρου. Κατά κανόνα, η επέμβαση πραγματοποιείται λαπαροσκοπικά (λαπαροσκοπική κολεκτομή).

Σε περιπτώσεις απλής εκκολπωματίτιδας, η χορήγηση παυσίπονων και αντιβιοτικών μπορεί να είναι αρκετή για τον έλεγχο της νόσου. Σε πιο σοβαρές καταστάσεις ή όταν έχει προκληθεί διάτρηση του εντέρου, μπορεί να χρειαστεί τοποθέτηση σωλήνα παροχέτευσης ή επείγουσα επέμβαση. Το χειρουργείο μπορεί να αφορά την απομάκρυνση πυώδους περιεχομένου από την περιτοναϊκή κοιλότητα με ταυτόχρονη τοποθέτηση παροχετεύσεων (διαγνωστική λαπαροσκόπηση και έκπλυση) ή την εκτομή του πάσχοντος τμήματος του εντέρου με ενδεχόμενο σχηματισμό κολοστομίας (τεχνική Hartmann). Οι επεμβάσεις αυτές μπορούν να εκτελεστούν είτε ως ελάχιστα επεμβατικές (λαπαροσκοπικά) είτε ως ανοιχτά χειρουργεία.