Οισοφαγογαστροσκόπηση

Οισοφαγογαστροσκόπηση (ή απλούστερα, γαστροσκόπηση) ονομάζεται η εξέταση που επιτελείται με τη χρήση ενός μακρού, λεπτού (πάχους όσο ο δείκτης σας), εύκαμπτου σωλήνα, που φέρει στο άκρο του μια μικρή κάμερα (ενδοσκόπιο), η οποία επιτρέπει στον ιατρό να δει απευθείας το εσωτερικό του οισοφάγου, του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου (του αρχικού τμήματος του λεπτού εντέρου). Η εξέταση αυτή χρησιμοποιείται για τη διερεύνηση συμπτωμάτων όπως εκείνα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, δυσκαταποσία, δυσπεπτικά ενοχλήματα, ναυτία και έμετο, αναιμία και κοιλιακό άλγος. Τη χρησιμοποιούμε ακόμα για να παρακολουθούμε καταστάσεις όπως ο οισοφάγος Barret, για να διερευνήσουμε βλάβες που έχει καταδείξει η απλή ακτινογραφία/αξονική/μαγνητική τομογραφία, για να παρατηρήσουμε τη θέση μιας προηγηθείσας χειρουργικής επέμβασης ή προηγούμενης πολυποδεκτομής, ή για να ελέγξουμε την επούλωση ενός πεπτικού έλκους.

Πλεονεκτήματα γαστροσκόπησης

Βασικό πλεονέκτημα της γαστροσκόπησης είναι ότι επιτρέπει τη λήψη βιοψιών (μικρών ιστοτεμαχίων) σε περίπτωση που διαπιστωθεί θέση ύποπτης βλάβης. Επιπρόσθετα, αν ανευρεθούν πολύποδες, μπορούν να αφαιρεθούν ενώ, ταυτόχρονα, ελέγχεται άμεσα η κατάσταση του επιθηλίου ολόκληρου του ανώτερου πεπτικού συστήματος.

Προετοιμασία για τη γαστροσκόπηση

Πριν από την εξέταση, θα πρέπει να διακόψετε αν λαμβάνετε σκευάσματα σιδήρου. Ομοίως, αν λαμβάνετε αντιπηκτική αγωγή, όπως κουμαρινικά ή αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα (π.χ. Sintrom ή  Plavix), θα πρέπει να ενημερώσετε τον χειρουργό σας τουλάχιστον 7 ημέρες νωρίτερα από την προγραμματισμένη ημερομηνία. Επίσης, η λήψη αντιόξινων θα πρέπει να διακοπεί 2 εβδομάδες πριν από την εξέταση. Είναι ακόμα σημαντικό να ενημερώσετε τον ιατρό σας για προβλήματα υγείας που πιθανώς έχετε, καθώς για το αν έχετε βηματοδότη ή οποιαδήποτε φαρμακευτική αλλεργία. Για να υπάρχει καθαρή εικόνα του γαστρεντερικού επιθηλίου, θα πρέπει το στομάχι να είναι άδειο. Γι’ αυτό, δεν επιτρέπεται η λήψη φαγητού για τουλάχιστον 6 ώρες πριν από την εξέταση· μόνο λίγο νερό μπορείτε να πιείτε ως 2 ώρες πριν.

Η διαδικασία

Συνήθως, η εξέταση διαρκεί γύρω στα 10 λεπτά. Ο ιατρός ψεκάζει τον φάρυγγα με ένα σπρέι που περιέχει τοπικό αναισθητικό (ξυλοκαΐνη). Κατά κανόνα, δεν απαιτούνται παυσίπονα ή νάρκωση. Αν ωστόσο επιθυμείτε νάρκωση, θα πρέπει να το συζητήσετε με τον ιατρό σας. Σε αυτή την περίπτωση, τοποθετείται ένας πολύ λεπτός σωλήνας σε μια από φλέβες σας (φλεβοκαθετήρας), μέσα από τον οποίο χορηγείται ένα ηρεμιστικό φάρμακο για να σας χαλαρώσει και να κάνει καλύτερα ανεκτή τη διαδικασία. Αφού αφαιρεθούν τυχόν οδοντικές θήκες ή τεχνητές οδοντοστοιχίες, τοποθετείται ένα πλαστικό προστατευτικό δοντιών. Ενώ είστε ξαπλωμένοι στο πλάι, το ενδοσκόπιο προωθείται μέσα από τη στοματική κοιλότητα και τον φάρυγγα. Την κατάλληλη στιγμή, θα σας ζητηθεί να καταπιείτε για να διευκολύνετε τη διέλευση του γαστροσκοπίου από τον οισοφάγο προς το στομάχι. Θα ληφθούν εικόνες από το λεπτό έντερο, το στομάχι και τον οισοφάγο, καθώς και βιοψίες αν διαπιστωθούν ύποπτες βλάβες, ενώ αν βρεθεί πολύποδας, θα αφαιρεθεί. Γενικά, πρόκειται για ανώδυνη εξέταση. Μπορεί, όμως, μετά το πέρας της να αισθάνεστε φουσκωμένοι, λόγω του αέρα που εισάγεται στο στομάχι προκειμένου να επιτευχθεί καλύτερη ορατότητα.

Ανάρρωση

Μετά την εξέταση, θα οδηγηθείτε στην αίθουσα νοσηλείας. Θα ενημερωθείτε για το πρόγραμμα παρακολούθησής σας από τον ιατρό κατά το επόμενο διάστημα, ιδίως εν αναμονή των αποτελεσμάτων της τυχόν βιοψίας. Γενικά, θα είστε σε θέση να επανέλθετε άμεσα στις κανονικές σας δραστηριότητες αλλά δεν επιτρέπεται η κατανάλωση φαγητού για 1 ώρα μετά την διαδικασία. Αν επιλέξετε κάποια μορφή νάρκωσης, καλό είναι να αποφύγετε την οδήγηση, την κατανάλωση αλκοόλ και την υπογραφή σημαντικών νομικών εγγράφων για ένα 24ωρο, ενώ θα πρέπει να σας συνοδέυει κάποιο άτομο εμπιστοσύνης τουλάχιστον για τις επόμενες 12 ώρες.

Πιθανές επιπλοκές

Η γαστροσκόπηση είναι γενικά μια πολύ ασφαλής εξέταση. Σπάνια παρατηρούνται επιπλοκές, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν αιμορραγία (συχνότητα μικρότερη από 1/1000), διάτρηση ή ρήξη του οισοφάγου (συχνότητα μικρότερη από 1/2500), αλλεργία στα χρησιμοποιούμενα φάρμακα, έμφραγμα, και αναπνευστική δυσχέρεια. Υπάρχει επίσης πιθανότητα πονόλαιμου, καθώς και οδοντικού τραυματισμού ή βλάβης σε οδοντικές γέφυρες που ίσως φέρετε. Σε λιγότερο από 1 στις 20 περιπτώσεις μπορεί να υπάρξει αδυναμία ολοκλήρωσης της εξέτασης λόγω τεχνικών δυσκολιών. Σε αυτήν την περίπτωση, ο ιατρός θα συζητήσει μαζί σας εναλλακτικούς τρόπους διερεύνησης.